Müsadere ve suç nedeniyle mülkiyetin devlete
geçmesi başlığını taşıyan yaptırımlar tasarıda düzenlenmiştir.
Bilindiği üzere müsadere, bir şeyin mülkiyetinin
devlete geçmesini sonucunu doğuran bir yaptırımdır.
Bu nedenle müsadere yanında, suç nedeniyle
mülkiyetin devlete geçmesi adıyla ayrı bir
yaptırım düzenlemesi, bilimsel açıdan doğru olmadığı
gibi, kavram karışıklığına da yol açabilecektir.
Ayrıca, tasarıda müsadere yaptırımı bir ceza
olarak öngörülmesine rağmen, suç dolayısıyla hiç
kimse mahkum edilmese de müsadereye hükmedilebilmesi
kabul edilmiştir. Ceza niteliğindeki bir yaptırıma,
bir kimsenin mahkumiyeti olmadan başvurulamayacağı açıktır.
Belirtilen bu sakıncaların giderilmesi ve müsaderenin
anayasada yer alan mülkiyet hakkını zedelememesi
için, suçun işlenmesinde kullanılan veya suçun
işlenmesine tahsis edilen eşyanın müsaderesine karar
verileceği kabul edilmiştir. Ancak, bunun için,
eşyanın iyiniyetli üçüncü kişilere ait olmaması
gerekir. Başka bir deyişle, kişinin suçun
işlenmesine iştirak etmemesi, suçun işlenişinden haberdar
olmaması durumunda, sahibi bulunduğu eşya bir
suçun işlenmesinde kullanılmış olsa bile, müsadereye
hükmedilemeyecektir. Suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanmış
olan eşya ise, suçun icra hareketlerine
henüz başlanmamış ise, sadece bu nedenle
müsadere edilemeyecektir. Ancak bu eşyanın niteliği
itibarıyla kamu güvenliği, kamu sağlığı veya
genel ahlak açısından tehlikeli olması durumunda
müsaderesine hükmedilecektir. Yapılan yeni düzenleme ile
getirilen temel değişiklik, müsaderenin hukuki niteliğinin
bir güvenlik tedbiri olduğunun kabul edilmesidir.
İşte bu nedenledir ki, müsadereye hükmedilmesi
için bir suçun işlenmesi zorunlu olmakla
birlikte, bu suçtan dolayı bir kimsenin
cezaya mahkum edilmesi gerekmemektedir. Örneğin suç
işlenmesinde kullanılan tehlikeli eşya, bunu kullanan
fail çocuk veya akıl hastası olması
nedeniyle cezalandırılmasa dahi, müsaderesine hükmedilebilecektir. İkinci
fıkraya göre, müsadere konusu eşyanın ortadan
kaldırılması, elden çıkarılması, tüketilmesi veya müsaderesinin
başka bir surette imkansız kılınması hâlinde;
bunun değeri kadar para tutarının müsaderesine
hükmedilecektir. Üçüncü fıkrada ise, müsaderede orantılılık
kuralı kabul edilmiştir. Buna göre, suçta
kullanılan eşyanın müsadere edilmesinin işlenen suça
nazaran daha ağır sonuçlar doğuracağı ve
bu nedenle hakkaniyete aykırı olacağı anlaşıldığında,
müsaderesine hükmedilmeyecektir. Maddenin dördüncü fıkrasında, yasak
olan eşyanın müsaderesine ilişkin hükme yer
verilmiştir. Üretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım
ve satımı suç oluşturan eşyanın, her
halde müsaderesine hükmolunacaktır. Beşinci fıkrada, kısmi
müsadere; altıncı fıkrada ise, müşterek veya
iştirak halinde mülkiyete konu olan eşyanın
müsaderesi düzenlenmiştir. undefined undefined undefined