Belli bir süreyle hapis cezasına mahkum
olmak, cezanın uyarı fonksiyonunu ve kişinin
etkin pişmanlık duymasını sağlayabilir. Kişi, gördüğü
eğitim, yaşadığı sosyal çevre, psişik ve
ahlaki eğilimleri itibarıyla tesadüfi suçlu özelliği
taşıyabilir. Bu kişilerin mahkum oldukları cezanın
infaz kurumunda çektirilmesi toplum barışı açısından
bir zorunluluk göstermeyebilir. Ayrıca, kısa süreli
hapis cezalarının infaz kurumunda çektirilmesinin doğurduğu
sakıncalar nedeniyle, kısa süreli hapis cezasına
mahkûm olan kişinin infaz kurumuna girmesini
önleyecek seçenek yaptırımlara hükmedilmesi gerekebilir. Hakkında
seçenek yaptırımlardan birine hükmedilen kişinin bu
yaptırımın gereklerine uygun hareket etmesi durumunda,
bu ceza infaz edilmeyecek ve kişi
açısından bu cezaya mahkumiyete bağlı hukuki
sonuçlar doğmayacaktır. Ancak, tasarının altmış dördüncü
maddesinde benimsenen seçenek yaptırımlar esas itibarıyla
korunmakla birlikte, bunlara yeni bazı seçenekler
eklenmiş ve bunun yanında söz konusu
yaptırımların etkin biçimde uygulanmasına yönelik ilave
düzenlemelerde bulunulmuştur. Nitekim, kamunun uğradığı zararın
giderilmesi, özellikle bir meslek veya sanat
edinmeyi sağlamak amacıyla, barınma imkanı da
bulunan bir eğitim kurumuna devam etme
gibi yeni seçenek yaptırımlara yer verilmiştir.
Getirilen diğer bir yenilikle, ehliyet ve
ruhsat belgelerinin geri alınması ile belli
bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklama
seçenek yaptırımlarına başvurulabilmesi, bunların sağladığı hak
ve yetkilerin kötüye kullanılması veya gerektirdiği
dikkat, özen yükümlülüğüne aykırı davranılması koşuluna
bağlanmıştır. Böylece, ancak suçun ehliyet ve
ruhsatla ya da meslek ve sanatın
icrasıyla bağlantılı olması halinde, ehliyet ve
ruhsatların geri alınması ya da meslek
ve sanatın yasaklanması yaptırımına hükmedilebilecektir. Kısa
süreli hapis cezasına mahkum olan kişinin
cezası, hakim tarafından uygun görülmesi ve
kendisinin de rızasının bulunması halinde kamuya
yararlı bir işte çalıştırma tedbirine çevrilecektir.
Hükümlünün çalışacağı kurumda kadrolu olması ve
bir ücret alması da söz konusu
değildir. Kısa süreli hapis cezasını gerektiren
bir suçu işlemiş olan ve eğitim
derecesi elverişli bulunan bir kişinin örneğin
okuma yazma öğreten bir kursta öğretici
olarak görev yapmasına karar verilmesi, bu
seçenek yaptırıma örnek olarak gösterilebilir. Doğal
olarak, bu tedbirin uygulanma usulü ayrı
bir tüzük veya yönetmelikte belirlenecektir. undefined