Bilirkişi, hâkim veya savcının hukuki bilgisi
dışında, çözümü uzmanlık, özel veya teknik
bilgi gerektiren durumlarda başvurulan, o konunun
uzmanı kişilere hukuk dilinde verilen addır.
Bilirkişi gerçek veya tüzel kişi olabilir.
Eski kanunlarda ehlivukuf olarak geçen kavram
bilirkişi olarak Türkçeleştirilmiştir. Bilirkişiler konunun uzmanı
şahıslar olabileceği gibi, o konu ile
ilgili kurumlar da olabilir. Bilirkişiler,
il adli yargı adalet komisyonları tarafından
her yıl düzenlenen bir listede yer
alan gerçek veya tüzel kişiler arasından
seçilir. Cumhuriyet savcıları ve hâkimler yalnız
bulundukları il bakımından yapılmış listelerden değil,
diğer illerde oluşturulmuş listelerden de bilirkişi
seçilebilir. Bilirkişi, beş yıllık mesleki kıdem
kazanmış kişiler tarafından verilen on sekiz
saat teorik ve altı saat uygulamalı
olmak üzere yirmi dört saatten oluşan
bir eğitime katılmış olmaları zorunludur. Daire
başkanlığının uygun görüşü ile temel eğitim
ders saati arttırabilir. Bu eğitim
üç yılda bir yenilenir. Bilirkişiler yenileme
eğitimine sicile kaydedildiği tarihten itibaren üçüncü
yılın içinde katılmak zorundadır. Yenileme eğitimine
katılmayan bilirkişiler bu eğitimi almadıkça yeniden
bilirkişilik yapmak için başvuruda bulunamaz. Alanlarındaki
uzmanlıkları ve bilimsel yeterlilikleri dikkate alınarak,
bilirkişilik temel eğitiminden ve listeye kaydolmaktan
muaf tutulacaklara ilişkin usul ve esasların
belirlenmesine dair genelgeye göre oluşturulan listede
yer alan kişiler temel eğitimden muaftır.
Bilirkişilik başvurusunda bulunacak gerçek kişilerde
bulunması gereken nitelikler Bilirkişi Yönetmeliği'nin 38
inci maddesinde düzenlenmiştir. Bilirkişiye sorulacak olan
konular özel veya teknik bilgiyi gerektiren
konulardır. Buna karşılık genel ve hukuki
bilgi ile çözülebilen konularda bilirkişiye başvurulamaz.
Hâkimin özel ve teknik bir konuda
kendi kişisel merakı ile bilgi sahibi
olması bilirkişi dinlenmesi zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
Özel veya teknik bilgi gerektiren konularda
mutlaka bilirkişinin oy ve görüşüne başvurulmalıdır.
Bilirkişilerin nitelikleri, eğitimi, seçimi ve
denetimine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi
ile bilirkişilik için etkin ve verimli
bir kurumsal yapı oluşturulmasıdır. Adli ve
idari yargı alanında yürütülen her türlü
bilirkişilik faaliyetini kapsar. Kanunlarda bilirkişilik hizmeti
verebileceği öngörülen kurumlar ile yargı mercilerinin
talebi üzerine bilimsel ve teknik görüş
bildiren kamu kurum ve kuruluşları bu
Kanunun kapsamı dışındadır. undefined undefined undefined